Çocuklarda Travmayla Dişin Yerinden Çıkması
Çocukların
dişleri ile alakalı sıkça yaşanan problemlerden bir tanesi düşme sonucunda veya
gelen bir travma neticesinde dişin yerinden çıkmasıdır. Bu olay diş
hekimliğinde ‘avülsiyon’ olarak tanımlanır. Çoğu ebeveyn böyle bir durumda
izleyecekleri yol haritasını bilmedikleri için diş kayıpları sık yaşanmaktadır.
Hâlbuki gerekli müdahale yapıldığında bu dişlerin kurtarılma ihtimali %90’lara
kadar çıkabilmektedir.
 |
| Travma ile dişin yerinden çıkması |
Diş Yerinden Çıkınca Ne Yapmak Lazım
Dişin yerinden çıkması durumunda tedavinin başarısı için en önemli kriter hızlı hareket etmektir.
Eğer 5 dakika içerisinde diş hekimine gitme imkânı varsa, izlenmesi gereken ilk
yol budur. Ama genelde 5 dakika içerisinde diş hekime gitmek, diş hekiminin
hemen müdahale etmesi maalesef pek mümkün değildir.
Peki, o zaman ne yapılmalıdır?
Soket dışına çıkan dişin
tedavisinin başarısını etkileyen ikinci faktör dişin, diş hekimine gidinceye kadar
uygun ortamda saklanmasıdır.
Yerinden Çıkan Diş Nerede Muhafaza Edilir
Dişin 15 dakikadan fazla kuru
ortamda saklanması tedaviyi imkânsız hale getirir. Dişin ev ortamında
saklanabileceği en ideal sıvı süttür. Diş yerinden çıktıktan sonra hızlı bir
şekilde bir kabın içerisine konularak, dişin tamamı içinde kalacak şekilde kaba
süt konulmalıdır.
 |
| Dişin yerine yerleştirilmesi |
Diş süt içinde muhafaza edildiğinde,
etrafındaki bağlar 6 saat kadar canlılığını korur. Ancak tedavinin başarı için
erken müdahale edilmesi önemlidir. İlk 30 dakika içerisinde diş tekrar yerine
yerleştirilebilirse tedavinin başarı oranı %90’lara ulaşmaktadır. 60 dakikada
%50, 90 dakikada %25, 2 saatten sonra ise başarı oranı %20’nin altına
inmektedir.
Diş Yerine Yerleştirildikten Sonra Neler Yapılır?
 |
| Yerinden çıkan dişin splint ile sabitlenmesi |
Diş hekimi, dişi sokete
yerleştirdikten sonra hareket etmesini önlemek için yanlardaki sağlam dişlerden
destek alarak dişi sabitler. Bu işleme splintleme denir. Diş sabitlendikten
sonra geçici kanal tedavisi yapılır ve 3.hafta, 6.hafta, 3.ay, 6.ay da hem ağız
içinde hem de röntgen ile kontrol edilir. İyileşme sağlandıysa daimi kanal
tedavisi yapılarak tedavi tamamlanır.
Dişin Kırılmasında Ne Yapmak Gerekir
Dişlerin ağız içinde görünen,
kuron olarak adlandırdığımız kısmında bir kırık meydana geldiyse izlenecek yol
yine vakit kaybetmeden diş hekimine gitmek olacaktır. Kırık parça muhafaza
edilmelidir. Çünkü kırık parça ağız içinde kalan parçaya adapte edilerek dişin
tedavi yapılabilir. Bu şekilde yapılacak tedavi doğal görüntüyü koruyacağı için
en ideal yöntemdir.
 |
| Kuronunda kırık bulunan diş |
Kırık hattı dişin pulpasına yani
sinire kadar uzanıyorsa o zaman dişe kanal tedavisi uygulamak gerekecektir.
Kanal tedavisinden sonra kırık parça dişe adapte edilir.
Kırık parça adapte edilmeye uygun
değilse veya kaybolmuşsa kompozit (beyaz) dolguyla estetik bir görüntü
verilerek dişin tedavisi yapılabilir.
Kırık Dişin Dolgusu İçin 18 Yaşına Kadar Beklenmeli mi?
18 yaş altı dönem büyüme ve
gelişmenin en hızlı olduğu dönemdir. Bu süreçte dişlerde gelişme döneminde
olduğu için boyutsal değişiklikler meydana gelir. Buda yapılacak bir dolgunun
çok uzun ömürlü olmamasına neden olur.
Peki, o zaman 18 yaşına kadar
beklenmeli midir?
 |
| Ön bölge diş kırığı estetik açıdan sıkıntılı bir görüntü oluşturur |
Bu durumu, çocuk psikolojisi
üzerinden değerlendirmek gerekir. Özellikle ergenlik döneminde dış görünüşe
önem veren, arkadaşlarının tepkilerinden çok fazla etkilenen bir gencin ön
dişindeki bir kırık, psikolojik gelişimini olumsuz yönde etkileyecektir.
Yapılan araştırmalarda bu gerçeği açıkça ortaya koymaktadır.
Çocuğun psikolojik gelişimi için
kırık dişin dolgusu mutlaka yapılmalıdır. Bu durum 1-3 yılda bir dolgu
yenilemenize neden olacak, maliyet olarak da artı bir yük oluşturacaktır. Ancak
çocuğun sağlıklı bir birey olarak gelişimi için önemi tartışılmazdır.
Bu makalede anlattığımız bütün
kriterler yetişkinler için de geçerlidir. Dişin yerinden çıkması veya dişin kırılması
durumunda benzer yol haritası izlenir.
Bu Makaleleri de okuyabilirsiniz
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder