Yaşlılıkta ağız ve diş sağlığı geçmiş yaşlara göre daha çok önem arz eder. Yaşlılık tek başına ağız ve diş sağlığının bozulmasının nedeni değildir. Ama yaşlılıkta gerek vücutta gerekse ağız içinde meydana gelen bazı değişiklikler ağız sağlığının bozulması için uygun bir zemin oluşmasına neden olabilir.

Yaşlılıkta Ağız ve Diş Sağlığı

Yaşlılıkta yaşanabilecek problemler bilinir ve gerekli önlemler alınırsa ağız ve diş sağlığı muhafaza edişmiş olur. Bu makalemizde yaşlılıkta ağız bakımı nasıl olmalıdır sorusunu cevaplayacağız. 

Yaşlılarda Ağız ve Diş Bakımı

Yaşlılıkta genel olarak dişlerin renklerinde koyulaşma, diş etlerinde çekilme ve çekilmeye bağlı olarak dişlerin olduğundan uzun görünmesi, yine çekilmeye bağlı olarak diş ile diş eti sınırında meydana gelen kök çürükleri belirgin bir durumdur.

Yaşın ilerlemesiyle beraber tükürük sıvısının akışkanlığı azalır. Bu durum ağız içinde bakteri plağı birikimini arttırır. Bakteri plağının artması, dişlerde çürük oluşma riskini arttırdığı gibi diş eti hastalıklarının da ilerlemesine neden olabilir.

Tükürüğün azalmasının bir diğer etkisi de ağız kuruluğudur. Ağız kuruluğunun ağız içindeki oluşturduğu etkiler ise:

• Ağız içindeki dokuların, darbelere karşı direncini azalttığı için ağız yaraları sık oluşur.
• Dilin üzerinde besin artıklarından oluşan bir tabakanın birikmesine neden olur. Bu tabaka tat alma duyusunu azaltır. Ağrı, yanma ve kaşıntılara neden olur.

Tükürüğün nemlendirici ve temizleyici özelliği azaldığı için ağız içinde ve dudak kenarlarında mantar benzeri enfeksiyonların görülme sıklığı artar.

Yaşlı bireylerde diş kaybına bağlı olarak protez (takma diş) kullanma oranı yüksektir. Tükürük sıvısının azalması protezin tutuculuğunu azalttığı için çiğneme, konuşma ve yutkunma fonksiyonlarını olumsuz yönde etkiler.

Tat alma duyularını zayıflatan bir diğer etken de kullanılan protezlerin ağız içinde çok geniş yer tutmasıdır. Tat duyusunda ki azalma zamanla tuz ve şeker kullanım oranının artmasına neden olur. Bu da çeşitli sistemik hastalıkların oluşmasına neden olabilir.

Yaşlılıkta Dişlerde Meydana Gelen Aşınma

Yaşlanmayla birlikte dişin dış yüzeyini saran mine tabakasında aşınmalar meydana gelebilir. Bu da dişlerde şekil bozukluğuna neden olabildiği gibi önemli miktarda doku kaybına da sebep olabilir.

Hatalı yapılmış dolgular, restorasyonlar, diş sıkma-gıcırdatma gibi alışkanlıklar zaman içerisinde dişlerin çiğneyici yüzeylerinde aşınmalara ve orantısız basınç alanlarının oluşmasına neden olur. Bu durum çene eklemini olumsuz etkileyerek ağrı ve hareketlerde kısıtlılığa neden olur.

Yaşlılıkta Ağız Bakımı

Yaşlılıkta ağız ve diş sağlığı için mutlaka 6 ayda bir kontrole gitmelidir. Ağız sağlığını da etkileyen sistemik hastalığı olan bireyler bu kontrol aralığını daha dar tutmalıdır.

Yaşlılarda ağız ve diş bakımı yapılırken, ağız dokularının dış etkenlere karşı direnci azaldığı gerçeği göz önünde tutulmalı ve yumuşak kıllı “soft” veya “ultra soft” diş fırçaları kullanılmalıdır. Fırçalama işlemi doğru bir şekilde tamamlanmalıdır. Ara yüz fırçası ve diş ipi ağız bakımının bir parçası olmalıdır.

Çürük riski arttığı için çürüğe karşı etkin bir koruma için florürlü diş macunlara ve ağız çalkalama suları tercih edilmelidir.

Özel kaşıkla florür uygulaması

Özellikle diş eti çekilmesi sonrası oluşan kök çürüklerinin engellenmesi ve başlangıç aşamasında ki çürüklerin ilerleyişinin durdurulması için diş hekimleri tarafından özel kaşıklarla yapılan, florür uygulaması yaptırılmalıdır.

Dişlerde meydana gelen çürümeler, diş etlerinde plak birikimi neticesinden oluşan diş taşları temizletilmeli ve tedavi edilmelidir.

Protez kullanan bireyler protezlerini yemeklerden sonra özel protez fırçaları ile fırçalamalı ve gece mutlaka çıkartmalıdır. Protezlerin uygun protokolle hem mekanik hem de kimyasal olarak temizlemesi gerekir. İyi temizlenmeyen protezler ağız içinde yaraların ve mantar enfeksiyonlarının oluşmasına neden olur.

Bu Konulara da Bakabilirsiniz

Protez Temizliği Nasıl Yapılmalıdır?

Ağız Kuruluğu Neden Olur? Nasıl Geçer?

Diş Çürüğü ve Kalp Sağlığı

İmplant Kimlere Yapılamaz?

Diş Eti İltihabı Hakkında Her Şey

Blogumuzdaki diğer konular için makale indeksimize bakabilirsiniz